پا

پا یا اندام تحتانی یا لِنگ قسمتی از بدن جانوران است که بدن را بالاتر از زمین نگه می دارد و برای حرکت استفاده می شود. قسمت پایین پا که از بدن حیوان دورتر عضوی متصل شده که تمام وزن بدن بر روی آن قرار می گیرد و آن قسمت بر روی زمین قرار می گیرد.^[۱]

معمولاً جانوران پاهای جفت با هم دارند ولی جانورانی وجود دارد که پاهای فرد داشته باشند.^[۲]

در بعضی از تقسیم‌بندی‌ها، جانوران را بر اساس تعداد پاهایشان تقسیم‌بندی می‌کنند: تک پایی، دو پایی و غیره، تا جایی که بعضی از حیوانات بیش از ۱۰۰ پا دارند. ^[۳]

پا یا اندام تحتانی در کالبدشناسی عبارت است از مجموعه لگن خاصره، ران، زانو، ساق، مچ، قدم، کف پا و انگشتان پا. استخوان‌های لگن خاصره نیز جزو اندام تحتانی هستند.

 

  

واژه

در زبان فارسی واژه‌های «لِنگ» و «پا» برای اشاره به اندام تحتانی به کار می‌روند هر چند «پا» برای بخش انتهایی اندام تحتانی یعنی قدم (شامل مچ و کف پا و انگشتان پا) نیز به کار می‌رود. چنانکه دهخدا می‌گوید: «پا. (اِ) رِجل . از اندامهای بدن و آن از بیخ ران تا سر پنجه ٔ پای باشد شامل ران و زانو و ساق و قدم . پای . و گاه بمعنی قسمت زیرین پا آید که عرب قدم گوید و آن از اشتالنگ تا نوک ابهام است.»^[۴]

پا از بن بیغوله ران تا نوک ابهام قدم. پا باشد از انگشتان تابیخ ران. (جهانگیری 

قدم^[۱][۲][۳] یا پیش‌پا بخشی از پا است که قسمت مقدم پا، قسمت قدامی پا، یا روی پا را در بر می‌گیرد.^[۴]

این بخش از پا، همان «پا» نیز نامیده می‌شود. چنان‌که دهخدا می‌گوید: «پا. (اِ) رِجل . از اندامهای بدن و آن از بیخ ران تا سر پنجه ٔ پای باشد شامل ران و زانو و ساق و قدم . پای . و گاه بمعنی قسمت زیرین پا آید که عرب قدم گوید و آن از اشتالنگ تا نوک ابهام است.»^[۵]

استخوانها

استخوانهای قاپ ، کالکانئوس ، استخوانهای میخی (کونیفرم) ، کوبوئید ، ناویکولار ، متاتارسها و انگشتان پا تشکیل دهنده پا هستند  

انگشت پا نام انگشتان انتهایی پا است که در انسان شامل ۵ انگشت در هر پا می‌شود (در مجموع ۱۰ انگشت). هر کدام از انگشتان پا، دارای سه بند پروگزیمال، دیستال و مدیال می باشند به جز انگشت شست که دو بند پروگزیمال و دیستال دارد. در پا نیز همانند دست، در محل مفصل متاتارسوفالانژیال انگشت شست یک جفت استخوان سزاموئیدی وجود دارد.

انگشتان پا دارای استخوان هستند و در انسان کوتاه‌تر از انگشتان دست بوده و در برخی از گونه‌های میمون هم‌اندازه هستند.

بیرون‌زدگی مفصل انگشت شست پا

از مهم‌ترین بیماری‌های انگشتان پا، بیرون‌زدگی مفصل انگشت شست پا (Bunion) است که در اثر فشار بلندمدتِ نامتعارف به مفصل (مثلاً با پوشیدن کفش تنگ و نامناسب) ایجاد می‌شود. انواع ناهنجاری‌های ناخن و بیماری‌های قارچی پا نیز این عضو را تهدید می‌کنند   

 قوزک پا

قوزک پا برآمدگی استخوان که در انتهای ساق پا و در قسمت مچ پا قرار دارد . در واقع دو بخش قوزک داخلی و قوزک خارجی وجود دارد.