کتف

 

         

استخوان: کتف
The upper picture is an anterior view of the thorax. The lower picture is a posterior view of the thorax and shoulder girdle. (Scapula visible at either side.)
گری	subject #50 202
MeSH	Scapula

استخوان کتف (Scapula) و ترقوه (Clavicle) از نمای جلو

کتف یا اسکاپولا در آناتومی بدن انسان، نام استخوانی سه گوش و صاف در اندام فوقانی است. استخوان کتف به ترقوه و استخوان بازو، مفصل می شود.

این استخوان دارای سه کنار، سه زاویه، سه زائده و دو سطح است. سطح خلفی (سطح پشتی) کاملاً محدب است و در حد فاصل بین یکربع فوقانی و سه ربع تحتانی آن تیغه ٔ استخوانی که عمود بر آن است بنام (خار کتف) وجود دارد که آن را به دو قسمت سوپرااسپاینوس و اینفرااسپاینوس تقسیم می‌کند.خار کتف در عرض استخوان از کنار داخلی شروع شده و در قسمت خارجی به زائده ٔ اخرمی (آکرومیون) منتهی می‌شود. زائده اخرمی مانند سقفی از روی مفصل شانه عبور کرده و در رأس شانه با انتهای خارجی استخوان چنبره، مفصل میشود.

برخلاف سطح خلفی، سطح دنده‌ای (جلویی) یا حفره ٔ تحت کتفی ویژگی خاصی ندارد و یک حفره ساب‌اسکاپولار مقعر و کم عمق است که چند برجستگی خط مانند مایل بر روی آن وجود دارد. این سطح گود و دارای خطوط برجسته مایلی است که از کنار داخلی به زاویه ٔ خارجی متوجه می‌باشد در روی این سطح عضله ٔ تحت کتفی می‌چسبد و خطوط مذکور چسبندگی عضله را به استخوان تقویت می‌کند.

در کنارداخلی این ناحیه دو سطح سه گوش یکی در بالا و دیگری در پایین دیده می‌شود که رشته‌های عضله ٔ دندانه‌ای بزرگ (Rhomboid major muscle) روی آنها می‌چسبد. اما کنار داخلی که کنار شوکی نیز نامیده می‌شود سه چهارم آن مستقیم و یک چهارم بالایی آن بطرف خارج خم می‌شود ولی کنار فوقانی نازک و تیز است و در انتهای خارجی آن بریدگی هلالی است بنام زائده غرابی یا کوراکوئید. به این زائده رباط کوراکوآکرومیال و سر بلند تاندون دوسر بازویی متصل میشود.

در قسمت خارجی استخوان کتف یک حفره استخوانی کم عمق وجود دارد که به آن حفره گلنوئید Glenoid fossa میگویند. حفره گلنویید جایی است که با سر استخوان بازو مفصل شده و مفصل شانه را میسازد و سطح درونی آن پوشیده از غضروف است.

همچنین تکمه‌های اینفراگلنوئید، سوپراگلنوئید و بریدگی سوپرااسکاپولار و اسپینوگلنوئید بر روی این استخوان قرار دارند